LỄ HỘI CẦU HUÊ (CẦU MÙA) TẠI ĐÌNH LÀNG LONG TĨNH (Thị trấn Liên Hương, huyện Tuy Phong)

Lễ hội cầu huê (cầu mùa) tại đình làng Long Tĩnh thị trấn Liên Hương huyện Tuy Phong
Cổng chính Đình làng Long Tĩnh
          Trong xã hội phong kiến Việt Nam, đình làng được xem là trung tâm sinh hoạt văn hóa đa chức năng của cộng đồng làng xã, là trụ sở hành chính, nơi làm việc của các hương chức để quản lý và giải quyết mọi công việc hệ trọng của làng. Thông qua qui mô kiến trúc của một ngôi đình có thể nhận thấy sự suy thịnh và đời sống kinh tế của làng đó.

          Đình làng Long Tĩnh tạo dựng vào đầu thế kỷ XIX (Người dân địa phương thường gọi là Miếu Long Tĩnh). Hiện nay, các hạng mục kiến trúc gồm: Cột cờ, Bình phong, Võ ca và Chính điện nằm trên trục thẳng hàng từ trước ra sau. Bên trong Chính điện bài trí các khám thờ Thành hoàng, Thổ thần (Thổ địa) và Tiền - hậu hiền; ngoài ra, còn lưu giữ một số hiện vật có giá trị như: hoành phi, câu đối và các đồ tế khí phục vụ lễ hội.

 

Kiến trúc đình làng Long Tĩnh
 
           Giá trị văn hóa truyền thống lưu giữ ở đình làng Long Tĩnh đó chính là lễ hội Cầu Huê diễn ra hàng năm, nó đã tạo nên dấu ấn, bản sắc văn hóa đặc trưng của hương thôn, vừa mang giá trị chung trong cơ tầng văn hóa nông nghiệp lúa nước ở Việt Nam và vừa mang tính đặc trưng riêng thích ứng với điều kiện môi sinh trên vùng đất Bình Thuận. Vai trò, ý nghĩa và nội dung của lễ hội chính là hướng về cội nguồn văn hóa dân tộc, biết ơn các vị thần linh, những lớp người có công khai hoang phục hóa, lập làng, dựng đình và cầu mong cho hoạt động sản xuất nông nghiệp ổn định, được mùa và cuộc sống sung túc.
 
         Lễ hội tại đình làng Long Tĩnh về thời gian diễn ra hoàn toàn khác với các đình làng khác ở Bình Thuận, được gọi là lễ hội Cầu Huê (Cầu Mùa) và diễn ra vào ngày 15 - 16 tháng tư âm lịch hàng năm. Lễ hội diễn ra gắn với hoạt động bắt đầu bước vào vụ mùa gieo trồng trên đồng ruộng và nương rẫy, khi mà những cơn mưa đầu mùa rớt hạt làm cho đất đai đủ độ ẩm và nước để canh tác. Theo tập tục quy định, khi nào đình làng Long Tĩnh tổ chức xong lễ hội Cầu Huê thì sau đó vài ngày người dân trong làng mới gieo lúa trên ruộng và gieo trồng các loại hoa màu khác trên nương rẫy. Trong văn tế, Thần Nông là vị thần được mời đầu tiên, sau đó mới đến Thành hoàng, Thổ địa và các vị thần linh khác.

 


Nghi thức dâng rượu trong Lễ hội Cầu Huê tại đình làng Long Tĩnh
 
        Tuy lễ hội diễn ra khác nhau cả về thời gian, tên gọi cũng như mục đích; nhưng về nội dung, quy trình hành lễ cũng giống như bao đình làng khác ở Bình Thuận. Toàn bộ chương trình hành lễ diễn ra theo bài xướng lễ được Ban nghi lễ soạn thảo sẵn theo đúng trình tự, nghi thức và tập tục xưa do cha ông lưu truyền lại, nội dung bài xướng lễ được coi như là mệnh lệnh điều khiển các thành viên trong Ban nghi lễ (Chánh bái, bồi bái, Đông hiến, Tây hiến, Học trò lễ, Nhạc lễ, Xướng lễ) thực hiện theo như: phối nhạc lễ, dâng hương, rượu, bái lạy, đọc văn tế… Lễ vật dâng cúng các vị thần linh là những sản vật từ nông nghiệp như: cơm, xôi, bánh nếp, thịt vịt, rau quả, chuối.
 


Người dân trong làng cúng bái trong lễ hội Cầu Huê tại đình làng Long Tĩnh
 
           Lễ hội Cầu Huê tại đình làng Long Tĩnh mang giá trị văn hóa tâm linh đặc trưng của cộng đồng cư dân nơi đây, hướng đến khát vọng cầu mong cho hoạt động sản xuất nông nghiệp (mà chủ thể là lúa nước) được sinh sôi, nảy nở, đơm hoa, cho nhiều hạt, bội thu và cuộc sống cộng đồng no ấm. Tổ chức lễ hội và hoạt động xuống vụ mùa lâu nay trở thành quy định bắt buộc các gia đình trong làng phải tuân thủ tuyệt đối. Lễ hội luôn thu hút sự quan tâm, ủng hộ của đông đảo người dân trong cộng đồng tham gia nhằm thỏa mãn, giải tỏa nhu cầu sinh hoạt văn hóa tinh thần trong hoạt động sản xuất nông nghiệp./.
 

Tác giả bài viết: Nguyễn Chí Phú